Run ahaantii waxaa jira kumanaan ragg ah oo waayay wax daryeela oo
fahma qiimaha iyo qadarinta ay u hayaan dumarka. Taasina waxaan dhihi
karaa waxaa sababay Ragga intooda xun waayo horaa waxa loo yiri
” Dab ruuxii ku gubtaa dambaskiisa ayuu ka baydhaa ( ka cararaa) ”
taasi oo an ula jeedo ragga intooda yar ee dumarka xumeeya ayaa ka
qayla batay ragga intiisa wanaagsan waxa ayna saamayn wayn ku yeelatay
in ay dumarka qaarkii ay kala garan waayaan Ninkii wanaajinaya iyo Kii
xumaynaya maadaama ragga qiyaanada badan ay dhaawacyo badan ugaysteen
dumarka .
Sidaa awgeed waxaan jeclaystay in aan dumarka u sheego una sharxo
sifooyinka ay ku garan karaan amaba ay ku dooran karaan Ninka ragga ah
ee wanaagsan oo dumarka qadariya waayo Raggu way isku wada dhex jiraan
waxaadna u baahan tihiin waxaad kukala shaandhaysaan oo aad ku ogaan
kartaan Ragga intooda wanaagsan oo dumarka qadariya iyo intooda xun oo
dumarka qiyaana .
Hadaba si aad ukala saarataan waxaan idin siinayaa qaacido amaba
qaanuun hadii aad raacdaan aad ku ogaan doontaan ninka aad xariirka la
samayndoonto inuu yahay Nin Ragg ah oo wanaagsan misana daacad ah .
Waxaan isku dayayaa in aan ku soo koobo astaamaha lagu garto ninka wanaagsan ee mustaqbal doonka ah. waxa ayna kala yihiin sidan
1- Waa Nin ay kamuuqato waxa uu aaminsan yahay oo ah hab dhaqan ruux muslim ah ,
– Aragiisu waa arag muslim oo ma ahan Nin iska yeel yeela amaba isku ekeeysiiya dadka gaalada ah.
– Hadalkiisu waa hadal muslim oo Kuma hadlo hadalka kiisa foosha xun waa nin hadii uu hadlana u hadla si xikmad ay ku jirto .
– Labiskiisuna waa labis akhyaareed .
– Waa Nin nadaafad badan oo udgoon badan oo aadan dhibsanayn intii uu kula joogo.
2- Waa Nin hadii uu doonayo inuu kula kulmo kuugu imaanaya halki aad
dagan tahay oo aan ka dhuumanayn reerkaaga waana nin qiiimaynaya
sharaftaada oo aan kugu qasbayn in aad banaanada kula kulanto.
3- Waa Nin hadii aad wada hadlaysaan xilliga salaada ilaaliya oo ay la wayn tahay.
4-Waa Nin mar kasta oo aad wada hadlaysaan ku waaniya oo ku wacyi
galiya oo marki aad wada hadashaan kadib aad dareemaysid inuu aqoon kuu
soo kordhiyay .
5- Waa Nin hadii uu hadlaayo runta ka sheega intii uu kuu awoodo haba
laga yaabee sidaad wax u rabtay in aysan ahayn balse aan isku dayin
inuu kugu qanciyo wax uusan awoodin amaba uusan kuu qaban doonin.
6- Waa Nin dulqaad badan oo caradiisa kaa qariya dhibtiisana qarsada waliba iska kaa cafiya hadii uu khalad kaa dhaco.
7- Waa Nin aan marnaba kugu sheegan hadii uu abaal kuu galay oo aad
is calfan waydaan haba laga yaabo inuu niyad jab ka qaado hadana waa nin
adkaysi badan oo ku qanca qadarka Alle .
8- Waa Nin adigoo maqan iyo adigoo joogaba qaraabadaada xiriiriya oo isku daya inuu qanciyo waalidkaaga .
9- Waa Nin aan isku kaa amaanayn balse wanaagiisa aad ka dhex arki
karto sida ay waalidkaaga amaba asaxaabtaada ay u jecelyihiin una
qadariyaan isaga.
10- Waa Nin aad u xakameeya naftiisa oo aad ka nabad galayso ishiisa
,Carabkiisa, Gacantiisa iyo hadalkiisaba in ay sharaftaada wax
yeeleeyaan.
11- Waa Nin go’aan leh oo aan doonayn inuu wakhtigaaga qaaliga ah kaa
lumiyo oo hadii aad xilli kuwada balantaan in aad aqal gashaan aan isku
dayayn inuu buriyo ( ka baxo ) balantii aad dhigateen balse waa Nin
gacantaada galiya xilliga guurka oo aan jeclayn wakhtigaaga qaaliga ah
in uu sheeko kaaga lumiyo.
Ugudambayntii waxaan leeyahay dumarka raggu mawada siina ee hadi ay
dhacday in aad la kulantay Nin xun oo sharaftaada meel uga dhaca kuna
qiima tira ogoow waxaa jira kumanaan Ragg ah oo kuula dhaqmay sida
boqorad oo kale oo dhib iyo dhibaato kaa dhowraya .
Hadaba hadii aad nasiib u yeelataan Nin alle ka baqaya oo dhaqan
wanaagsana leh oo aad ku aragtaan dabeecadahaan wanaagsan waa in aad soo
dhawaysaan iskuna daydaan in aadan ku xujayn wax uusan awoodin waayo
ragga waxaa ku jira qaar wanaag kula damacsan hadiise aad ku xujayso wax
uusan awoodin waxaa dhci karta been inuu kuu sheego si uu kuu soo xera
galiyo waana sababta keentay ragga qaarkii in ay qiil uga raadiyaan in
ay dumarka been u sheegaan waayo waxa ay leeyihiin hadii aan u daacad
warano ( runta u sheegno) nama aqbalayaan taasina waxaa daliil kuugu ah
waxaaba laga sameeyay maahmaahyo ah ” Dumar been baa lagu soo xera
galiyaa run baana lagu dhaqaa ” . waxaanse aamin sanahay taa in ay
xaqiiqda ka fogtahay waayo been waxba kuma dhismaan inteeda badan ee wax
bay qaribtaa.
Hadaba si aysan taa u dhicin hadii aad heshaan ruux xaqiiqda kaagala
hadla iyo inta ay awoodiisa tahay ha isku dayin in aad ku xujaysaan
dhaqaale waayo hadii aad adiga xujayso ee uu taago waxuu isku dayayaa
hadii uu xariirkale samaysto inuu been sheego waayo ma doonayo inuu
markale guul daraysto , waxaana laga yaabaa inuu been u sheego gabar
kale oo walaashaada ah.
Waxaad kaloo ogaataan hantida sideedaba waa wax la abuuri karo ,
Maanta hadii uusan waxba haysan beritoole ayuu heli karaa balse sidaad
ku hesho ruux leh qalbi daacad ah aad bay u adag tahay .
Tusaalena waxaa kuugu filan imisa hablood oo qarash iyo maal badan
laga bixiyaay ayaa aragteen misana nasiib darro mudo gaaban gudahood
lagu kala tagay.
Taa macnaheedu waxa ay tahay hadii aad Ninka xujeeyso adigoo og
noolashaada inta ka dhiman in aad isaga la noolaan doonto waxaa aad u
adkaanaysa in la helo qoys jacayl kuwada nool.
Run ahaantii waxaan aaminsanahay dumarka in ay aad u naxariis badan
yihiin balse mar marka qaar dhaawac uu gaarsiiyay mid xun oo aan allle
ka baqayn ayaa ku kalifta in ay ka rajo beelaan ragga intiisa wanaagsan.
Midna ogaada Noolasha sideedaba waa imtixaan haddii aad lakulanto nin
xun waxaa la eegayaa sidaad iskaaga ilaaliso shartiisa , Hadii aad
lakulantana Nin wanaagsan waxaa la eegayaa sidaad u tixgelisaan.Waxaan
alle ka baryayaa inuu dumarka inoo xifdiyo uu ka dhowro Nin xun ee
ceebeeya.
Sidoo kale ragga guur doonka ah waxaan leeyahay mid ogaada Ninkii
alle ka baqa oo xarigiisa si toos ah u qabsada maba jiri doonto innan (
gabar) diidayso waayo hadii aad la timaadaan sifooyinkaan wanaagsan ee
aan soo sheegay waxaan aaminsanahay dumarka in ay idin tixgalin doonaan
waayo innan waliba waxay jeceshahay Nin sifooyinkaan wanaagsan ay ku
aragto ee adiga noqo ruux wanaagsan oo alle ku xiran, waxaa xaqiiq ah in
aad liibaanysid.
Waxaadna ogaataa hadii aad mid calfan waydaan alle waxuu idin kugu
beddali doonaa mid ka khayr badan sidaa awgeed idinku noqda kuwa alle ku
xiran, Waad guulaysanaysaan Insha Allah
Waxaan Allah waydiisanaynaa intii guur doon ah inuu u sahlo Lamaane wanaagsan oo jannada u jiida . Aamiin
Intii aan saxay Allah SW ayaa i waa fajiyay , Intii aan khaldayna Shaydaan xagiisa ayay ka ahaatay .
nagala soo xirirr drwsh1890@gmail.com
xuquuqda qoraalkan
No comments:
Post a Comment
waa ku mahadsan tahay sida uga soo falcelisay qoraalkan